تفسیر به معنای توضیح دادن مطلبی است تا قابل فهم گردد و اصطلاحاً به شرحهایی که بر قرآن نوشته میشود، اطلاق میگردد. اولین تفسیر مکتوب و مدون قرآن، تفسیر محمد بن جریر طبری است.
سده اول
- تفسیر سعید ابن جبیر (وفات ۹۴ یا ۹۵ ه.ق.): قدیمی ترین تفسیری که از آن نشانی در دست است.
- تفسیر مجاهد بن جبر (وفات ۱۰۴ ه.ق): پس از تفسیر بن جبیر، قدیمی ترین تفسیری است که از آن نشانی در دست است.
- تفسیر ابن مسعود
- فضائل القرآن
- تفسیر میثم التمار
- تفسیر علقمة
- تفسیر ابن عباس
- نقط القرآن
- تفسیر جابر انصاری
- تفسیر ابوالعالیة رفیع
- تفسیر ابوصالح
سده دوم
- تفسیر عکرمه
- تفسیر مجاهد
- تفسیر سعید مخزومی
- تفسیر طاووس یمانی
- تفسیر عطیه عوفی
- تفسیر ابی الجارود
- تفسیر قتادة
- تفسیر زید شهید
- تفسیر عاصم
- تفسیر سدی
- تفسیر جابر الجعفی
- تفسیر ابن ابی شعبه
- تفسیر ابن ابی هند
- تفسیر القرآن
- تفسیر الاحمسی
- تفسیر زید عدوی
- تفسیر فضیل بصری
- تفسیر محمد بن فرات
- آیات الاحکام، تفسیر احکام القرآن
- تفسیر (منسوب به) امام جعفر صادق
- التحریف و التبدیل
- تفسیر ابی حمزة الثمالی
- تفسیر ابن ابی زیاد
- تفسیر الاعمش
- تفسیر ابی بصیر
- تفسیر(های) مقاتل بن سلیمان
- تفسیر ابومریم انصاری
- تفسیر فضیل رسانی
- تفسیر منخل
- تفسیر حسن مروزی
- تفسیر هاشمی
- تفسیر ابن زیات کوفی
- تفسیر علی بن حمزه
- تفسیر جوالیقی
- تفسیر سدی صغیر
- تفسیر وهیب
- تفسیر معانی القرآن
- تفسیر احمد بن صبیح (تفسیر ابن صبیح)
- تفسیر ابی روق
- غریب القرآن
- تفسیر الهلالی
سده سوم
- تفسیر بطائنی
- تفسیر ابی جنادة سلولی (تفسیر القراآت)
- ثواب القرآن
- المصابیح فیما نزل من القرآن فی اهل البیت
- الای التی نزلت فی اقوام باعیانهم
- تفسیر الواقدی
- تفسیر الفراء
- تفسیر یونس
- تفسیر یقطینی
- تفسیر ابن همام صنعانی
- تفسیر ابن ابی عمیر
- تفسیر ابن دکین
- تفسیر البرقی الکبیر
- تفسیر ابن اورمة
- تفسیر ابن فضال کبیر
- تفسیر ابن محبوب
- تفسیر ابن مهزیار
- جامع التفسیر (جوامع التفسیر)
- الناسخ و المنسوخ
- تفسیر کندی (تفسیر ابن اسباط)
- تفسیر سوره یس
- تفسیر مازنی
- تفسیر ابن وضاح
- تفسیر ابن الصلت
- تفسیر (منسوب به) امام علی الهادی عسکری
- ثواب القرآن
- تفسیر معلی
- تفسیر ابومحمد اهوازی
- تفسیر (منسوب به) امام حسن عسکری
- تفسیر عیاشی
- تفسیر فضل بن شاذان
- القراءآت، تفسیر التنزیل و التحریف
- تفسیر ابن فضال صغیر
- نوادر علم القرآن
- تفسیر برقی صغیر
- تفسیر محمد بن العباس
- تفسیر القرآن العظیم
- تفسیر ابی حنیفه دینوری
- تفسیر ثقفی
- تفسیر حبری
- معانی القرآن
- تفسیر آیة الکرسی
- تفسیر خزاز
- فضل القرآن
سده چهارم
- تفسیر الغاضری
- اعجاز القرآن
- تفسیر فرات کوفی
- تفسیر قمی
- التنزیه و ذکر متشابه القرآن (تفسیر النوبختی)
- تفسیر قتیبه
- تفسیر کعبی
- جامع التاویل لمحکم التنزیل
- تفسیر ابی زید بلخی
- تفسیر ابن عبدک
- تفسیر ابن ابی الثلج
- تفسیر ابن الحجام
- تفسیر ابن بابویه
- تفسیر دیلمی
- معانی القرآن (تفسیر صابونی)
- تفسیر الجلودی
- تفسیر ابن عقدة
- الشامل فی علم القرآن (تفسیر صولی)
- تفسیر نعمانی
- تفسیر ابن ولید
- تفسیر ابومنصور صرام
- آیات الاحکام (تفسیر احکام القرآن)
- تفسیر ابن دؤل قمی
- ثواب القرآن
- اعراب ثلاثین سورة من القرآن الکریم
- تفسیر الطارقیة
- غریب القرآن
- تفسیر ابوعلی فارسی
- تفسیر کبیر صدوق (تفسیر الجامع الکبیر)
- امثال القرآن
- تفسیر رمانی
- تفسیر ابوالفرج نهروانی (تفسیر الکبیر)
- جامع التاویل
سده پنجم
- التبیان فی تفسیر القرآن اثر شیخ طوسی
سده ششم
- مجمع البیان فی تفسیر القرآن اثر شیخ طبرسی
- جوامع الجامع اثر شیخ طبرسی
سده دهم
- زبدة التفاسیر اثر ملا فتح الله بن شکر الله شریف کاشانی، تفسیر روایی
سده یازدهم
- البرهان فی تفسیر القرآن اثر سید هاشم بحرانی
- کنز الدقائق وبحر الغرائب اثر محمد بن محمد رضا قمی مشهدی
سده سیزدهم
- فی ظلال القرآن اثر سید قطب
سده چهاردهم (معاصر)
- الفرقان فی تفسیر القرآن بالقرآن و السنة اثر محمد صادقی تهرانی
- المیزان فی تفسیر القرآن اثر سید محمد حسین طباطبایی
- بیانالسعاده فی مقامات العباده اثر حاج سلطانمحمد گنابادی (سلطانعلیشاه)
- تقریب القرآن إلی الأذهان اثر سید محمد شیرازی
- البلاغ فی تفسیر القرآن بالقرآن اثر محمد صادقی تهرانی در یک جلد (موجز)
به فارسی
سده چهاردهم (معاصر)
- بیانالسعاده فی مقامات العباده اثرحاج سلطانمحمدگنابادی(سلطانعلیشاه)
- البیان فی تفسیر القرآن اثر خوئی
- تفسیر المیزان اثر علامه طباطبایی
- تفسیر نمونه اثر ناصر مکارم شیرازی
- تفسیر تسنیم اثر آیتالله جوادی آملی
- تفسیر نور اثر محسن قرائتی
- ترجمان فرقان (تفسير مختصر قرآن كريم) اثر محمد صادقی تهرانی در پنج جلد به زبان فارسی
به عربی
- تفسیر کشاف، اثر زمخشری
- تفسیر سیوطی
- تفسیر در المنثور، اثر سیوطی
- تفسیر جلالین
- تفسیر بیضاوی
- تفسیر ابن کثیر
- تفسیر معارف القران
- تفسیر المراغی
سده سوم
- تفسیر طبری اثر طبری
سده ششم
- مفاتیح الغیب یا تفسیر کبیر اثر فخر الدین رازی